Waarom vluchten mijn wormen uit hun wormenbak? compostwormen exodus?

 

Normaal aantal wormen op de wand

Soms, als je je wormenbak, wormentoren of ander wormenhuis opent, zie je dat een hele hoop wormen de bak proberen te verlaten en zelfs uit de bak vallen. Laat me even uitleggen waarom dit gebeurt en wat je er aan kan doen.

    Ten eerste moet je wel weten dat wormen graag rond kruipen, of je dat wilt of niet. Soms zie je enkele wormen op de vochtige wanden kruipen. Als er condensatie is op de wanden, kunnen ze nog altijd adem halen en is er geen probleem.

    Een simpele geur controle en even kijken of er geen dode wormen op de bedding liggen, is normaal genoeg om problemen te herkennen en zelfs voorkomen. Een goeie wormenbak ruikt naar aarde. Er mag geen zure, rotte, ammoniak of bier geur hangen als je de bak opent.

    Als je niet graag hebt dat de wormen op de wanden van de bak hangen, kan jegewoon het deksel af laten en de bedding zelf voorzien van een plastic laag.Eens de wanden droog worden, zullen de wormen stoppen met op de wanden kruipen.

    Een andere, ongevaarlijke reden dat je wormen gaan rond wandelen is de luchtdruk. Als er een verandering is in luchtdruk kunnen wormen plotseling allemaal naar boven kruipen. Dit probleem gaat vanzelf weer over. Bovenstaande methode, een open bak, kan hier ook hulp bieden. Soms zie ik mijn eisenia fetida ook op de wanden kruipen als het veel regent.

Op het moment dat je ziet dat er stress is bij de wormen en ze massaal de bedding verlaten, zal je stappen moeten ondernemen om het potentiële probleem op te lossen.

In het merendeel van de extreme situaties, is de beste oplossing, het verwijderen van de nog levende wormen uit de bedding en de bak en ze verplaatsen naar een gezonde bedding waar ze tot rust kunnen komen.
De oplossing is dus simpel maar kan wel een vies en geurig werkje zijn. Bovendien zal het aantal dode wormen je wel ontgoochelen. (en dode wormen ruiken ook niet echt lekker)
De slechte bedding kan later hergebruikt worden, maar zal waarschijnlijk eerst moeten uitdrogen. Nadien zal je hoogstwaarschijnlijk de gedroogde bedding moeten mixen met andere producten waar je bedding uit bestaat, zoals karton, kokosvezel of turf. (turf is een gevaarlijk product als je het alleen wilt gebruiken, maar daarover later meer.

    Voor echte beginners die zelf hun wormen zoeken, wil ik wel vermelden dat je echt wel moet weten welke wormen je kan gebruiken en welke je niet kan gebruiken in een wormenbak.
Niet alle wormen kunnen overleven in een wormenbak en kunnen proberen te vluchten.
Leer dus goed welke wormen wel en welke niet kunnen worden gebruikt voor je eraan begint.

Bij het beginnen van een totaal nieuwe wormenbak kan het wel eens gebeuren dat de condities niet goed genoeg zijn voor de wormen. Soms houden de wormen gewoon niet van de nieuwe omgeving.
Indien mogelijk probeer een beetje van de oude bedding in de nieuwe bak te brengen. Zo hebben de wormen een plaats waar ze heen kunnen, als ze zich niet goed voelen in de nieuwe bedding. Na enkele dagen zullen de problemen normaal opgelost zijn.

Ben je zeker dat er geen probleem is met hun omgeving, dan kan je, zoals hierboven al beschreven, licht gebruiken om de wormen in de bak te houden. Wormen haten licht en vluchten zo diep mogelijk.

Een beetje gelijklopend is het probleem met steriel materiaal. Als je de bedding die je gebruikt, steriel is, kunnen de wormen niets eten en zetten ze het op een lopen. Wormen eten namelijk bacteriën en in een steriele omgeving vind je geen bacteriën of microben.
Probeer dus een wormenbak klaar te hebben, enkele weken voor je er wormen in plaatst. Persoonlijk heb ik altijd enkele voorloop bakken waarin ik geoogste wormen kan plaatsen. Ik maak die bakken een 2 tal weken voor ik er wormen in plaats.

Een groot probleem dat steeds terug komt bij beginners is het feit dat ze de wormen niet met rust laten. Als je elk uur gaat controleren, zullen de wormen gaan lopen. 
Controleer de wormenbak elke 2 a 3 dagen of wacht langer tussen controles als je de bak meer gewoon bent. Wormen houden er niet van als je meermaals per dag gaan checken of ze gezond zijn.

Te veel voeding geven, kan leiden tot een zure bedding in de wormenbak. Ik raad beginners altijd aan om niet te beginnen met wormchow of meel en zelfs met composterende groenten heel spaarzaam om te gaan in het begin. Zolang je aan het leren bent hoeveel voeding je mag geven, kan je beter je hoeveelheid voeding stelselmatig verhogen per sessie zodra je ziet dat de wormen alles hebben opgegeten. Begin bijvoorbeeld met 100 gram groenten voor 1 kg wormen, als dat op is, kan je 200 gram groenten geven. Als je telkens een beetje meer geeft, leer je hoe vlug je wormen alles verwerken. Bovendien zal een oudere bak meer voeding verwerken dan een nieuwe bak.

Teveel water kan leiden tot zuurstof tekort voor de wormen en een opbouw van gevaarlijke gassen.

De meeste van mijn bakken hebben geen drainage gaten. Dat kan omdat ik de gewoonte heb om de vochtigheid te testen. Leren de vochtigheid testen in je wormen bak is een kwestie van ervaring. Hoe meer je het doet, hoe beter je wordt erin.
Voor de meeste beginners stel ik wel voor om bakken te gebruiken met drainage gaten erin. Fouten zijn vlug gemaakt en wormen kunnen duur worden na enkele mislukkingen.

Zoals hierboven reeds vermeld, heeft een goeie wormenbak weinig geur. Je dient wel een onderscheid te maken tussen de geur van de bedding en de geur van composterende groenten. Soms ruik je iets wat minder lekker ruikt. Maar het is ook mogelijk dat bijvoorbeeld 1 rotte aardappel de geur verspreidt. Dit is niet gevaarlijk voor de wormen als er plaats genoeg is om weg te kruipen. De aardappel zal verder composteren en op een bepaald moment gaan de wormen eropaf.

Als de wormenbak een zuurstof tekort heeft, kan de geur echt penetrant zijn. Er zijn wel verschillende geuren mogelijk.

Een heel rotte geur die je bijna doet braken, wordt meestal veroorzaakt door een groot aantal gestorven wormen. Want dode wormen ruiken niet lekker.

Een zure geur komt door een te grote hoeveelheid voedsel. En misschien een tekort aan calcium. Vooral als je worm chow gebruikt.

Hou steeds rekening met de vochtigheid van de groenten die je als voedsel geeft aan de wormen. Groenten bevatten een heel groot percentage aan vocht.

Een ammonia geur kan komen door een te grote hoeveelheid stikstof in de bedding of een te dikke laag groenten en fruit. Dit kan er ook voor zorgen dat de massa verwarmt door bacteriële activiteit. De gemakkelijkste oplossing staat hierboven vermeld, red en verplaats de wormen. De zure bak kan aangevuld worden met koolstof zoals karton of kokosvezel. Na enige tijd zal de bedding uitdrogen en weer gezond worden.

De geur van verschaald bier kan komen door gisting. Dit gebeurt vooral als je teveel voedert met wormchow. De vergisting wordt gebruikt voor het maken van alcohol. Voor wormen is dat niet de beste woonplaats.

Om problemen met vergisten tegen te gaan, kan je best voeding boven op de bedding leggen (wormchow) Zo kunnen de wormen altijd onderduiken als het meel tijdelijk ontoegankelijk wordt. Hou er wel rekening mee dat je best niet teveel voert in het begin.

Een geurloos probleem is een te hoge PH in the bedding. Hoe hoger de ph hoe minder zuur de bodem is. Een PH van 7 is optimaal voor wormen. Beginners die gebruik maken van turf voegen best calcium toe om alles wat minder zuur te maken. Maar pas op waarmee je de zuurtegraad verhoogt. Bepaalde producten kunnen de zuurtegraad veel te hoog brengen waardoor de wormen wegvluchten. Deze compost is ook niet erg gezond voor de meeste planten en groenten; De PH meten kan door middel van bepaalde producten die je dient aan te kopen. Daarom gaat het nog wel eens verkeerd. Persoonlijk gebruik ik een mix van grondstoffen vermengd met het turf en verbrijzelde eierschalen om wat meer calcium toe te voegen. Eierschalen zullen de grond nooit te zuur maken. Ook oester grit (normaal voor kippen) kan de grond wat calcium rijker maken zonder de PH te hoog te brengen.

Zoals meestal, kan je best de wormen verplaatsen naar een nieuwe bedding. Gebruik de kalkrijke bedding door deze te mengen met wat meer turf of andere zure grondstoffen om de PH rond 7 te brengen.

De wormen kunnen het te warm krijgen door 2 redenen:

• Het kan dat er teveel groen materiaal gegeven wordt zodat de bacteriële activiteit de temperatuur omhoog drijft. De temperatuur zal dan al gauw veel te hoog liggen voor de wormen. Als de wormen een plaats hebben waar ze zich kunnen verschuilen, zal dit niet voor problemen zorgen. Anders kruipen ze alle richtingen uit.
• De wormenbak staat misschien in de zon. Let er gedurende de volledige dag op dat de wormenbak altijd in de schaduw staat. Een klein beetje zon, gedurende een korte periode kan de temperatuur de hoogte in duwen.

De wormen kunnen het te koud krijgen. Hou de wormenbak altijd boven de 5°C. Cocons kunnen vriestemperatuur aan maar wormen zullen vervriezen en sterven. Pas op met winderige plaatsen want wind kan de temperatuur drastisch verlagen.

De wormenbedding is te droog.

De bedding dient altijd enkele druppels water te bevatten. Als je de bedding samen knijpt (niet de wormen) kan je één tot enkele druppels water zien uit druipen. Dat is de juiste vochtigheid voor de wormenbak. Een beetje vochtiger kan ook maar laat het niet te ver komen

De bedding is te oud.

Het is mogelijk maar de kans dat dit het probleem is, is heel klein. A-V een youtuber die wormen kweekt heeft wormenbakken die meer dan 250 dagen oud zijn. In die tijd kan je wel eens oogsten en verversen.

Teveel vibratie door voertuigen of machines (bv de wasmachine of de droogkast) kan er voor zorgen dat de wormen het op een lopen zetten. Wormen staan graag op een rustige plaats. 

Ik denk dat ik nu wel de meeste problemen met vluchtende wormen heb opgenoemd. Intussen heb ik in feite al een groot percentage van de meest voorkomende problemen opgelost. Indien er nog iets bij geplaatst moet worden dan update ik dit bericht zo vlug mogelijk.