![]() |
| lavas blad |
Alles over het kweken van lavas (Levisticum officinale)
Lavas — in het Latijns Levisticum officinale — is een sterke, meerjarige kruidachtige plant die bekendstaat om zijn krachtige selderijachtige smaak. Het is een fantastische toevoeging aan de kruidentuin: robuust, weinig onderhoud en zowel culinair als medicamenteus bruikbaar.
Officiƫle naam
Levisticum officinale
Nederlandse naam
Lavas (ook wel maggikruid genoemd)
Oorsprong & karakter
Lavas is van oorsprong uit Zuid-Europa en West-AziĆ«. Het vormt stevige, holle stengels en grote, geveerde bladeren en kan onder goede omstandigheden meerdere jaren meegaan. De plant kan tot 1,5–2 meter hoog worden en ontwikkelt in de zomer gele schermbloemen.
Standplaats
Licht
Lavas groeit het beste op een plek met volle zon tot lichte schaduw. In warme, zonnige streken heeft lichte middag-schaduw de voorkeur om verschroeiing van de bladeren te voorkomen.
Temperatuur
Het is redelijk vorstbestendig zodra de plant volwassen is, maar jonge aanplant moet beschermd worden tegen strenge vorst. Een temperatuurbereik tussen 10–25 °C is ideaal voor goede groei.
Luchtvochtigheid
Gemiddelde tuinomstandigheden zijn over het algemeen voldoende. Bij hele droge periodes regelmatig water geven om bladtekort te voorkomen.
Grond & bemesting
Welke grond
Gebruik een voedzame, goed doorlatende grond met pH rond 6–7. Lavas houdt van een rijke bodem; werk organische stof of goed verteerde compost in bij het planten.
Hoeveel
Plant lavas op minimaal 30–60 cm afstand van andere planten, want volwassen exemplaren kunnen breed en groot worden.
Bemesten
Een jaarlijkse toevoeging van compost in het voorjaar is meestal genoeg. Bij armere grond kun je in het groeiseizoen een milde meststof geven om stevige bladgroei te stimuleren.
Water geven
Houd de grond gelijkmatig vochtig, vooral de eerste groeijaren. Geef water wanneer de bovenste 2–3 cm droog aanvoelt. Vermijd langdurige natte voeten; goede drainage is belangrijk.
Voortplanting
Vermeerderen via zaden
Zaai zaden binnen in het vroege voorjaar (feb–maart) of direct uit in de volle grond na de laatste vorst. Kiemplanten kunnen traag op gang komen; wees geduldig.
Vermeerderen via delen
Het meest betrouwbaar is het delen van oude planten in het vroeg voorjaar of in het najaar. Graaf de kluit op, snijd in stukken met wortels en verplant die op de gewenste afstand.
Snoeien & onderhoud
Verwijder oudere of beschadigde bladeren. Snoei na de bloei de bloemstengels weg als je zaadvorming wilt voorkomen of de energie naar de wortel en bladproductie wilt leiden. Geef in het najaar een mulch laag om de wortelzone te beschermen tegen winterkou.
Oogsten
Het blad kan jong geoogst worden zodra de plant voldoende groot is; jongere blaadjes zijn smakelijker en zachter. Voor culinaire doeleinden oogst je bladeren en dunne stengels; voor medicinale toepassingen wordt vaak de wortel gebruikt — deze kun je oogsten in het tweede of derde groeiseizoen, bij voorkeur in de herfst.
ongedierte & ziekten
- Schildluizen en bladluizen kunnen voorkomen — spoel ze weg met een zachte straal water of gebruik biologische bestrijding.
- Bladmineerders kunnen blaadjes aantasten maar meestal blijft het bij lichte schade aan de plant. Knip het blad weg. Plaats het niet in de compost want daar kunnen de larven doorleven.
- Schimmelziekten ontstaan vooral door slechte luchtcirculatie en te natte omstandigheden; zorg voor voldoende afstand en goede drainage.
- Wortelrot vermijden door niet te lang met natte grond te zitten.
Gebruik in de keuken & geneeskracht
Lavas heeft een sterke selderijsmaak en wordt in kleine hoeveelheden gebruikt om soepen, bouillons en stoofschotels te verrijken. Traditioneel gebruikt men lavas ook als smaakgever vergelijkbaar met maggi. Medisch wordt het soms toegepast als spijsverteringsbevorderaar; wees voorzichtig bij gebruik als kruidengeneesmiddel en raadpleeg bij twijfel een deskundige.
Handige tips
- Plant lavas op een vaste plek: het houdt van een stabiele, voedzame plek en verplaatst zich niet graag.
- Gebruik jonge bladeren rauw of kort gewarmd voor de beste smaak.
- Mulchen helpt om vocht vast te houden en onkruid te onderdrukken.
- Wil je sterke wortels (voor later oogsten): geef in het eerste jaar voldoende voeding en beperk vroege bloemvorming.
Samenvattingstabel
| Kenmerk | Details |
|---|---|
| Wetenschappelijke naam | Levisticum officinale |
| Standplaats | Volle zon tot lichte schaduw |
| Grond | Voedzaam, goed doorlatend, pH 6–7 |
| Water | Gelijkmatig vochtig, vermijd natte voeten |
| Oogst | Blad: vanaf 1e jaar; wortel: vanaf 2e–3e jaar |
| Vermeerdering | Zaaien of delen |
Lavas is een eenvoudige plant om te kweken. Met zaad kan het een tijdje duren voor je de plantjes ziet op komen. Maar eens de plant gevestigd is, komt ze jaar op jaar terug. Indien je nog vragen hebt, kun je die stellen via de comments. Of je kan me natuurlijk ook contacteren via de contact pagina.

Geen opmerkingen:
Een reactie posten